Glutation to temat numer jeden w najnowszych publikacjach naukowych – jest bohaterem ponad 80 000 prac medycznych. Jako podstawowy czynnik zdrowia już dawno zdetronizował cholesterol i witaminy. Dr Luc Antoine Montagnier otrzymał w 2008 r. Nagrodą Nobla m.in. za badania nad glutationem. Czym jest glutation i dlaczego naukowcy uważają go za klucz do zdrowia i długowieczności?
Do niedawna w rozmowach o zachowaniu zdrowia powtarzały się przede wszystkim słowa „cholesterol” i „witaminy”. W świetle nowszych badań wydaje się, że wkrótce słowem odmienianym przez wszystkie przypadki będzie „glutation”. W ostatnich pięciu latach opublikowano ponad 80 000 prac medycznych na temat glutationu, sposobów jego działania i pełnionych przez niego funkcji w organizmie, a dr. Luca Antoine’a Montagniera, który prowadził badania nad glutationem, uhonorowano w 2008 r. Nagrodą Nobla. Co to jest glutation i dlaczego jest tak ważny dla zachowania zdrowia? Na czym polega jego wyjątkowe działanie? Dlaczego to właśnie glutation przyciąga w ostatnich latach uwagę najwybitniejszych umysłów z dziedziny medycyny? Dlaczego każdy z nas powinien zadbać o właściwy poziom glutationu?
Glutation – co to takiego?
Glutation to tripeptyd, czyli białko zbudowane z trzech aminokwasów – kwasu glutaminowego, glicyny i cysteiny. Występuje we wszystkich organizmach żywych: w komórkach roślin, zwierząt i człowieka. Każda komórka organizmu jest odpowiedzialna za jego produkcję i musi otrzymać konieczne do tego odpowiednie składniki (tzw. prekursory). Glutation pełni trzy bardzo istotne funkcje w organizmie:
(1) jest naturalnym przeciwutleniaczem, który neutralizuje działanie wolnych rodników i reaktywne formy tlenu, a przez to zapobiega chorobom nowotworowym, a także starzeniu się i śmierci komórek
(2) stymuluje prawidłowe działanie układu immunologicznego poprzez zwiększenie produkcji krwinek białych, a przez to wspomaga odporność i chroni przed chorobami
(3) ma działanie detoksykacyjne – rozkłada toksyny, oczyszcza organizm z metali ciężkich, odpowiada za prawidłową pracę wątroby.
To zatem niewątpliwy czynnik warunkujący zdrowie i długowieczność. Aby w pełni zrozumieć, jak istotną rolę odgrywa, wyobraźmy sobie, co by było, gdyby w organizmie glutationu nie było? Bez glutationu komórki podlegałyby nieustającemu utlenianiu i niszczeniu, organizm nie byłby w stanie bronić się przed zakażeniami bakteryjnymi i wirusowymi, następowałby zwiększony rozwój komórek nowotworowych, a wątroba uległaby uszkodzeniu pod wpływem gromadzących się w niej toksyn. To naprawdę czarny scenariusz!
Dobroczynne działanie glutationu
Glutation to silny antyoksydant – najlepsza broń przeciwko wolnym rodnikom i reaktywnym formom tlenu, które mają wpływ na rozwój chorób cywilizacyjnych: nowotworów, chorób serca czy cukrzycy oraz powodują starzenie się i śmierć komórek. Nie tylko sam jest silnym przeciwutleniaczem, lecz także warunkuje skuteczne działanie innych antyutleniaczy (np. witamin C i E, selenu, które można dostarczyć w diecie). Innymi słowy, bez glutationu inne przeciwutleniacze nie zadziałają!
Glutation stymuluje działanie układu immunologicznego. Zdaniem dr. Gustavo Bounousa, „podstawowym czynnikiem decydującym o aktywności limfocytów (krwinek białych) w organizmie jest obecność glutationu”. Wpływa on na zwiększenie produkcji krwinek białych, a także warunkuje ich skuteczne działanie. Układ immunologiczny funkcjonuje sprawnie tylko w organizmie, w którym poziom glutationu jest wysoki – taki organizm może skutecznie wykrywać i niszczyć bakterie, wirusy, obce antygeny oraz komórki nowotworowe, a także zapobiegać ich mnożeniu się. Uważa się, że glutation to odżywka dla układu immunologicznego. Umożliwia skuteczną walkę z chorobami i proces samoleczenia.
Glutation ma działanie detoksykacyjne, co jest szczególnie istotne dla współczesnego człowieka narażonego na zanieczyszczenia środowiska naturalnego, spożywanie żywności produkowanej lub konserwowanej z użyciem środków chemicznych czy kontakt z różnymi toksynami. Glutation rozpuszcza toksyny, które następnie mogą być wydalone z organizmu. Oczyszcza organizm z metali ciężkich, herbicydów, pestycydów, toksycznych składników dymu tytoniowego i innych szkodliwych substancji, będących czynnikami raka. Najistotniejszą funkcję w oczyszczaniu organizmu z toksyn pełni wątroba, a właśnie glutation odpowiada za jej prawidłową pracę. Niskie stężenie glutationu w organizmie upośledza pracę wątroby – w efekcie prowadzi do kumulowania się toksyn i zatruwania organizmu.
Najwybitniejsi naukowcy o glutationie
Te trzy funkcje glutationu: przeciwutleniająca, stymulująca układ immunologiczny i detoksykacyjna są ze sobą powiązane. Niedobory glutationu prowadzą do poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu całego organizmu i utraty bądź poważnego nadwątlenia zdrowia. Niezwykłe właściwości glutationu zostały potwierdzone w badaniach naukowych, przeprowadzonych przez najwybitniejszych specjalistów w dziedzinie immunologii i biologii komórek. Dr Luc Antoine Montagnier, uhonorowany Nagrodą Nobla w 2008 r. w dziedzinie medycyny za odkrycie wirusa HIV, poświęcił rozdział swojej znakomitej książki Oxidative Stress in Cancer, AIDS, and Neurodegenerative Diseases [Stres oksydacyjny a nowotwory, AIDS i choroby neurodegeneracyjne] właśnie glutationowi i cysteinie. To Montaignier stwierdził, że glutation jest naturalnym, silnym antyutleniaczem, a cysteina może zwiększać jego produkcję w organizmie. Na obiecujące efekty działania cysteiny jako prekursora glutationu Montagnier zwracał uwagę także podczas wykładu inauguracyjnego podczas Międzynarodowej Konferencji AIDS w Jokohamie w Japonii. Odkrycia Montagniera korespondują z wynikami badań innych światowej klasy naukowców: dr Mark Hyman w artykule „Glutathione: The Mother of All Antioxidants” [Glutation: matka wszystkich antyoksydantów] (Huffington Post, 6/10/2010) zachęca do przyjmowania cysteiny celem podwyższenia poziomu glutationu w organizmie, a tym samym zwiększenia odporności; dr Wulf Droge podkreśla, że wyniki wielu badań potwierdzają skuteczność preparatów zawierających cysteinę, jeśli chodzi o podwyższanie odporności organizmu; dr Droge w 1984 r. odkrył, że nosiciele wirusa HIV mają nienormalnie niski poziom cysteiny i glutationu.
Jak zwiększyć poziom glutationu w organizmie?
Glutation to związek chemiczny, który musi zostać wyprodukowany w organizmie. W postaci czystej nie jest przyswajalny, nie można go tak po prostu suplementować, a jego ilość maleje wraz z wiekiem. Na obniżenie poziomu glutationu mają także wpływ: stres, nieprawidłowa dieta (zawierająca produkty wysoko przetworzone, konserwanty, emulgatory i inne substancje chemiczne), zanieczyszczenia środowiska, choroby i urazy, ekspozycja na niekorzystne promieniowanie. Do jego produkcji potrzebna jest cysteina i to właśnie ją należy dostarczać organizmowi w diecie, aby zwiększyć poziom glutationu. Jednym z najlepszych źródeł cysteiny jest białko serwatkowe WPC 80. Jest ono coraz bardziej doceniane nie tylko ze względu na dużą wartość odżywczą i świetną przyswajalność, lecz przede wszystkim właśnie z uwagi na zawartość cysteiny, niezbędnej do produkcji glutationu. Do niedawna cysteina była dostępna tylko w postaci bardzo drogich suplementów o niezbyt atrakcyjnym smaku. Obecnie na rynku można już znaleźć produkty zawierające białko serwatkowe WPC 80 – smaczne i w przystępnej cenie.
Literatura:
• Gutmann J., Glutation. Twój klucz do zdrowia, Warszawa 2010.
• Montagnier L. A, Oxidative Stress in Cancer, AIDS, and Neurodegenerative Diseases, http://www.nutritionadvisor.com (pobrano: 20.11.2015)
• Ługowski M., Saczko J., Kulbacka J., Banaś T., Reaktywne formy tlenu i azotu, Wrocław 2011.