Inulina to naturalny prebiotyk – stymuluje wzrost korzystnej mikroflory jelit, poprawiając odporność organizmu. Obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Reguluje pracę układu pokarmowego, przeciwdziałając zapaleniom, wrzodom i nowotworom. Obniża glikemię po posiłku i ułatwia redukcję masy ciała. Poprawia przyswajanie minerałów. Inulina to składnik funkcjonalny żywności o wielokierunkowym działaniu prozdrowotnym.
Co to jest inulina?
Inulina jest zaliczana do błonnika rozpuszczalnego. Naturalnie występuje w warzywach i owocach, takich jak: cykoria, por, cebula, czosnek, szparagi, karczochy, banany, a także w niektórych zbożach. Inulina odgrywa dużą rolę w regulacji pracy jelit, ponieważ w trakcie fermentacji, której podlega, stymulowany jest wzrost korzystnej mikroflory jelitowej. Dlatego powszechnie przypisuje się jej właściwości prebiotyczne. Poznaj jeszcze więcej korzystnych właściwości inuliny.
Odżywka dla mikroflory jelit
Inulina to naturalny prebiotyk, czyli substancja wspierająca namnażanie korzystnej mikroflory jelitowej. W jelitach człowieka bytuje ponad 400 różnych rodzajów bakterii – są wśród nich zarówno pożyteczne drobnoustroje, które mają działanie prozdrowotne, jak i potencjalnie chorobotwórcze bakterie i grzyby drożdżopodobne. Jeśli w jelicie dominują bakterie korzystne dla zdrowia, to uniemożliwiają nadmierne namnażanie się mikroorganizmom chorobotwórczym i drożdżakom. Mówimy wówczas o prawidłowej mikroflorze jelitowej. Mikroorganizmy jelitowe są narażone na szereg niekorzystnie działających czynników, dlatego warto włączyć do diety produkty z inuliną. Inulina jest odporna na działanie enzymów trawiennych, przechodzi więc do jelita grubego w niezmienionej postaci, stając się pożywką dla korzystnej dla organizmu flory bakteryjnej. Stymuluje ona wzrost i namnażanie się pożytecznych bakterii w jelicie, które uczestniczą m.in. w trawieniu spożywanych pokarmów, syntezie niektórych witamin, rozkładzie substancji toksycznych, w tym również niektórych substancji rakotwórczych, poprawia odporność organizmu. Bakterie jelitowe z rodzaju Lactobaccillus czy Bifidobacterium obniżają pH treści jelitowej, co hamuje procesy gnilne w jelitach oraz zmniejsza ryzyko zmian nowotworowych. Inulina stymuluje ich wzrost, a zarazem hamuje rozwój mikroorganizmów patogennych. W jelitach znajduje się ok. 80% tkanki produkującej limfocyty, dlatego właściwy skład mikroflory jelitowej jest kluczowy dla zachowania odporności organizmu. W eksperymencie wykazano, że wzbogacenie diety zwierząt w inulinę ograniczyło także rozwój Candida w jelicie cienkim (Cieślik, Gębusia, 2011, s. 28, 30). Inulina zwiększa objętość stolca, poprzez wiązanie wody i tworzenie żelu. Dodatkowo, dzięki działaniu poślizgowemu, ułatwia masom kałowym przesuwanie się wzdłuż jelita.
Niższy cholesterol
Inulina przyczynia się do obniżania poziomu cholesterolu we krwi. Dzięki niej kwasy żółciowe, wykorzystywane do produkcji cholesterolu, są wiązane w jelicie cienkim, co zwiększa ich wydalanie z organizmu. Cholesterol jest wykorzystywany do syntezy kwasów żółciowych, a nie lipoprotein, z których powstają blaszki miażdżycowe (Cieślik, Gębusia, 2011, s. 28). Inulina sprzyja redukcji stężenia lipoprotein o bardzo małej gęstości (VLDL), zmniejsza wątrobową produkcję kwasów tłuszczowych, a także obniża stężenie trójglicerydów we krwi, przeciwdziałając w ten sposób chorobom układu krążenia.
Lepsze przyswajanie minerałów
Inulina poprawia przyswajanie składników mineralnych. Poprawia biodostępność pierwiastków takich jak: wapń, magnez, żelazo, miedź, cynk i fosfor. Obniżone dzięki inulinie pH w jelicie cienkim powoduje wzrost stężenia składników mineralnych w postaci jonowej oraz przyśpiesza ich wchłanianie przez błony komórkowe. Dzięki inulinie rozrasta się także błona śluzowa jelita grubego, przez co również zwiększa się zdolność wchłaniania minerałów (Cieślik, Gębusia, 2011, s. 29).
Kwas masłowy – zdrowsze jelita
Dzięki inulinie zwiększa się ilość maślanu (kwasu masłowego) w jelicie cienkim, którego niedobór jest czynnikiem wrzodziejącego zapalenia okrężnicy, nieswoistych zapaleń jelit oraz zmian nowotworowych. Ponadto kwas masłowy stanowi główne źródło energii dla kolonocytów, czyli komórek nabłonka jelitowego. Wpływa na regulację transportu substancji odżywczych przez nabłonek jelita, chroni przed zapaleniami i stresem oksydacyjnym błonę śluzową, wzmacnia barierę jelitową, przeciwdziała przekształcaniu się komórek w komórki nowotworowe (Skrzydło‑Radomańska, P. Radwan, 2013).
Witaminy z grupy B i kwas foliowy
Inulina wspomaga namnażanie bifidobakterii, co jest związane ze wzbogaceniem organizmu
w kwas foliowy lub kwas nikotynowy oraz witaminy B1, B2, B6 (Cieślik, Gębusia, 2011, s. 30). Inulina nie powoduje nagłego wzrostu poziomu glukozy we krwi, a ponadto jest mniej kaloryczna niż zwykły cukier, dlatego może być stosowane przez diabetyków oraz osoby stosujące diety redukcyjne.
Redukcja masy ciała
Wstępne doniesienia sugerują, że inulina może hamować łaknienie, zwiększać odczuwanie sytości i tym samym wpływać na zmniejszanie ilości przyjmowanych pokarmów. Biorąc pod uwagę fakt, że jest niskokaloryczna (1,5 kcal w 1g), i że jej dodatek zastępuje często w produktach tłuszcz oraz zwiększa w nich całkowitą ilość błonnika pokarmowego, można ją uznać za składnik sprzyjający redukcji masy ciała.
Inulina w produktach spożywczych
Inulina ze względu na swe własności fizyko-chemiczne jest stosowana w produktach spożywczych głównie jako zamiennik tłuszczu i w celu obniżenia wartości kalorycznej. Jest powszechnie używana w przemyśle ciastkarskim i cukierniczym, coraz częściej dodaje się ją do innych produktów spożywczych m.in. deserów mlecznych, jogurtów i serów. Inulina jest także dobrym stabilizatorem emulsji (na przykład majonezów i innych sosów). Inulina jest łagodnie słodka w smaku (ok. 1/10 słodkości zwykłego cukru, czyli sacharozy), a zastąpienie nią tłuszczu nie powoduje zmian organoleptycznych produktu, a jedynie obniża zawartość kilokalorii w gotowych wyrobach. Jej dodatek polepsza także konsystencję produktów i daje odczucie spożywania pokarmu tłustego i kremowego. Stosowana jest również jako błonnik pokarmowy w preparatach wspomagających redukcję masy ciała.
Dobra dieta z inuliną
Świadomi konsumenci mają coraz większe wymagania dotyczące żywności, którą spożywają. Poszukują produktów zawierających składniki funkcjonalne, wykazujące szerokie zastosowanie i działanie prozdrowotne. Idealnym przykładem takiego składnika jest inulina – naturalny prebiotyk i składnik błonnika. Produkty wzbogacone w inulinę wykazują dodatkowe działanie prozdrowotne – to przełom w myśleniu o składnikach funkcjonalnych i nowy kierunek dla nauki o zdrowiu i żywieniu człowieka. Dieta z niedostateczną ilością błonnika pokarmowego i prebiotyków zaburza mikroflorę jelit, prowadzi do zaparć i dolegliwości układu pokarmowego. Błędy żywieniowe mogą dodatkowo zmniejszać odporność organizmu i być czynnikiem kancerogennym. Prostym sposobem na poprawę diety jest wzbogacenie jej w odpowiednią ilość włókna – dlatego w jadłospisie warto uwzględnić inulinę i produkty z jej dodatkiem.
INULINA
wspomaga rozwój korzystnej mikroflory jelit
wspiera układ odpornościowy
redukuje poziom cholesterolu i trójglicerydów
poprawia wchłanianie minerałów
zmniejsza glikemię po posiłku
reguluje pracę jelit i przeciwdziała ich chorobom
wspomaga redukcję masy ciała
Literatura:
- E. Cieślik, A. Gębusia, Żywność funkcjonalna z dodatkiem fruktanów, „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość” 2011, nr 2 (75), s. 27-37.
- Letexier D., Diraison F., Beylot M., Addition of inulin to a moderately high-carbohydrate diet reduces hepatic lipogenesis and plasma triacylglycerol concentrations in humans, “Am J Clin Nutr.” 2003, nr 77(3), s. 559-564.
- Roberfroid M.B., Inulin-Type Fructans: Funcional Food Ingrediens, “J. Nutr.” 2007, nr 137, s. 2493-2502.
- B. Skrzydło‑Radomańska, P. Radwan, Zastosowanie preparatów kwasu masłowego w gastroenterologii, „Gastroenetrologia Praktyczna” 2013, 4 (21), s. 34-41.
- Waszkiewicz Robak B., Hoffman M., Żywność niskoenergetyczna [w:] Świderski F., Żywność wygodna i funkcjonalna, Warszawa 2003.
